Nam giới trên 45 tuổi sinh con có nguy cơ bị khuyết tật

Bộ Y tế vừa ban hành tài liệu Hướng dẫn phát hiện sớm – can thiệp sớm khuyết tật trẻ em. Theo đó, ước tính khoảng trên 1 tỷ người (15% dân số) trên thế giới bị khuyết tật. 

Ước tính Việt Nam có khoảng 1,2 trẻ em khuyết tật độ tuổi 0-17 tuổi (chiếm 3,1% trẻ trong độ tuổi này). Loại khuyết tật phổ biến nhất ở trẻ em trong điều tra tại cộng đồng là khuyết tật về vận động chiếm 22,4% và khuyết tật về nói chiếm 21,4% tổng số trẻ khuyết tật. 

Nguyên nhân chính của tình trạng khuyết tật ở trẻ em là do khuyết tật bẩm sinh (chiếm 55-64,6%) và do bệnh tật (chiếm 23,5-29%). 

Khuyết tật có thể do một hoặc nhiều yếu tố nguyên nhân gây nên. Nhưng nhiều trẻ bị khuyết tật mà không rõ nguyên nhân. 

Cụ thể, Bộ Y tế phân loại 3 nhóm nguyên nhân dẫn đến khuyết tật ở trẻ gồm:

– Trước sinh: bao gồm bệnh của mẹ khi mang thai (virus, bệnh giáp trạng, ngộ độc thai, tiểu đường, chấn thương…); tuổi của mẹ trên 35 và bố trên 45 tuổi khi sinh con.

Mẹ phơi nhiễm môi trường độc hại khi mang thai như các kim loại nặng, chất độc dùng trong nông nghiệp, thực phẩm, các loại thuốc, các chất kích thích như rượu, ma túy, dinh dưỡng bà mẹ, nhiễm trùng cũng có thể là nguyên nhân. Ngoài ra, bất thường nhiễm sắc thể, gen, chất liệu di truyền thai nhi cũng là nguyên nhân gây khuyết tật ở trẻ.

– Trong sinh: Các nguyên nhân gồm việc can thiệp sản khoa (dùng kẹp/hút lấy thai, mổ đẻ, kích thích đẻ…), trẻ đẻ non (dưới 37 tuần), thiếu oxy não (ngạt), cân nặng khi sinh thấp (dưới 2,5kg), trẻ bị vàng da nhân não do bất đồng nhóm máu…

– Sau sinh: bao gồm trẻ bị chấn thương sọ não, chảy máu não, nhiễm trùng thần kinh, suy hô hấp, phơi nhiễm các yếu tố môi trường độc hại (hóa chất, thuốc trừ sâu, kim loại nặng), sốt cao co giật.

Nếu được phát hiện sớm và can thiệp sớm, nhiều trẻ khuyết tật sẽ phục hồi tốt và trở thành trẻ bình thường như trẻ bị bàn chân khòeo bẩm sinh hoặc trật khớp háng bẩm sinh, trẻ tự kỷ nhẹ có chỉ số IQ bình thường.

Một số trẻ khuyết tật khác có thể phát triển được các kỹ năng gần như trẻ bình thường như trẻ chậm phát triển vận động và/ hoặc ngôn ngữ so với tuổi, trẻ bại não liệt nửa người hoặc hai chân mức độ nhẹ.