Chuyến đi chấp nhận rủi ro của ông Biden đến Ukraine

Bí mật đến phút chót

Ngày 20/2, Tổng thống Mỹ Joe Biden có chuyến thăm không báo trước đến thủ đô Kiev của Ukraine. Đây là chuyến thăm Ukraine đầu tiên của chủ nhân Nhà Trắng kể từ khi xung đột Nga – Ukraine nổ ra cách đây gần một năm.

Giới chức Mỹ đã mất nhiều tháng để chuẩn bị cho chuyến thăm mà họ tin rằng có ý nghĩa biểu tượng rất quan trọng nhưng cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro. Nhà Trắng đã phải thực hiện nhiều biện pháp để giữ bí mật chuyến thăm đến phút chót.

Vài tuần trước chuyến đi, ông và các trợ lý liên tục bác tin sắp đến Ukraine. Nỗ lực này được duy trì đến phút chót bởi ngay cả khi một nhóm nhỏ các quan chức Nhà Trắng ngày càng tin tưởng kế hoạch này có thể thực hiện được, thì thực tế việc tổng thống đến vùng chiến mà Mỹ không kiểm soát được không phận cũng như không có hiện diện quân sự trên bộ vẫn là một thách thức lớn.

Quyết định cuối cùng chỉ được đưa ra tại một cuộc họp kín ở Phòng Bầu dục giữa Tổng thống Biden và một nhóm nhỏ quan chức an ninh, quân đội và tình báo hôm 17/2. Phía Mỹ chỉ thông báo cho Nga về kế hoạch chỉ vài giờ trước khi Tổng thống Biden lên máy bay, bắt đầu hành trình.

10 giờ di chuyển bằng tàu hỏa

Rạng sáng 19/2, ông Biden và đoàn tháp tùng lên một máy bay vận tải quân sự C-32 của Không quân Mỹ, thay vì sử dụng chuyên cơ Không Lực một như thông tin đưa ban đầu. Đoàn tháp tùng ông chỉ gồm một nhóm nhỏ cố vấn, trợ lý, một nhà báo, một phóng viên ảnh. Phóng viên không được phép mang theo thiết bị điện tử.

Máy bay chở chủ nhân Nhà Trắng qua Đại Tây Dương, chỉ dừng tại một căn cứ không quân của Mỹ ở Đức trước khi tiếp tục hành trình đến Ba Lan. Máy bay hạ cánh xuống thành phố Rzeszow của Ba Lan trước khi ông Biden và phái đoàn di chuyển bằng tàu hỏa vượt qua biên giới Ba Lan, đến thủ đô Kiev của Ukraine.

Sẵn sàng chấp nhận rủi ro

Trước chuyến đi, các cố vấn đã đưa ra một số lựa chọn về địa điểm mà ông Biden sẽ đến khi ở Ukraine, trong đó có thành phố Lviv ở miền Tây, nơi được đánh giá an toàn hơn. Tuy nhiên, ông Biden quyết định gặp gỡ người đồng cấp Ukraine Volodymyr Zelensky ở Kiev.

Theo những người thạo tin, trong suốt vài tháng lên kế hoạch, ông Biden chỉ có một lần bày tỏ lo ngại về rủi ro của chuyến đi. Ông lo ngại cho sự an toàn của người khác hơn là cho bản thân. Trong khi đó, các quan chức đặc biệt lo ngại cho người đứng đầu chính phủ và đã chuẩn bị sẵn một loạt kế hoạch dự phòng.

“Đó là rủi ro mà Tổng thống Joe Biden sẵn sàng chấp nhận. Tổng thống cho rằng chuyến đi của ông sẽ rất quan trọng dù rất khó khăn. Ông đã chỉ đạo đội ngũ của mình thực hiện kế hoạch bất chấp thách thức về hậu cần”, Giám đốc truyền thông Nhà Trắng Kate Bedingfield cho biết.

Cuối ngày 20/2, sau khi ông Biden hoàn tất chuyến công du Ukraine, Cố vấn An ninh Quốc gia Mỹ Jake Sullivan từ chối bình luận liệu Tổng thống có vượt qua giới chức quân đội và Sở Mật vụ để thực hiện chuyến đi hay không.

“Tổng thống đã được báo cáo đầy đủ về kế hoạch an ninh. Ông ấy chấp nhận những rủi ro có thể kiểm soát được và quyết định đi”, ông Sullivan nói.

Ukraine là đất nước đang xảy ra chiến sự, nơi mà quân đội Mỹ không thể kiểm soát không phận, cũng như không có hiện diện quân sự trên bộ. Điều này khiến chuyến công du của ông Biden khác với chuyến đi của những người tiền nhiệm đến Iraq hay Afghanistan.

Chuyến đi nhận được sự hoan nghênh của chính phủ và người dân Ukraine, tuy nhiên lại vấp phải chỉ trích của một số nghị sĩ Cộng hòa.