Nước mắm – một hương vị độc đáo, là một phần không thể thiếu trong ẩm thực Việt Nam. Chris Dwyer, một tác giả nổi tiếng, đã ca ngợi nước mắm là linh hồn của ẩm thực Việt. Quy trình sản xuất nước mắm không dễ dàng chút nào vì vị cay nồng tỏa ra từ cá cơm khiến sản xuất trở nên khó khăn. Tuy nhiên, điều này không ngăn cản hàng ngàn du khách hiếu kỳ mỗi năm đến một đơn vị sản xuất nước mắm truyền thống trên đảo Phú Quốc.
Hương Vị Nguyên Bản
Hương vị đặc trưng của nước mắm là linh hồn của nhiều món ăn Việt Nam. Từ phở, chả giò, cơm tấm, bánh xèo đến cơm niêu, nước mắm luôn có mặt và mang lại hương vị tuyệt vời cho những món này. Nước mắm ngon của địa phương, với vị umami đặc trưng, là một yếu tố quan trọng tạo nên sự hấp dẫn của ẩm thực Việt Nam.
Quá Trình Sản Xuất
Các thành phần chính của nước mắm là cá cơm và cá mòi. Chúng chiếm tới 95% lượng cá được sử dụng, trong đó cá cơm đen và cá cơm trắng loại nhỏ là quan trọng nhất. Các loại cá lớn hơn như cá mòi và cá trích được sử dụng cho phần còn lại.
Truyền thống, cá được đánh bắt quanh đảo Phú Quốc. Tuy nhiên, ngày nay, đa phần cá được lấy từ đảo Thổ Chợ, cách đó khoảng 112 km. Các nhà sản xuất nước mắm có thuyền đánh cá riêng để giám sát toàn bộ quá trình. Sau khi đánh bắt cá, chúng được làm ráo nước ngay trên thuyền và ướp muối. Quá trình lên men bắt đầu bằng việc sử dụng những con cá tươi nhất.
Muối, được lấy từ tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu, được thêm vào theo tỷ lệ một phần muối bốn phần cá. Khi tàu đánh cá cập bờ, các nhân viên trong xưởng sẽ đem các thùng cá về và trộn chúng với nhau trong thùng riêng. Những thùng nước mắm trước đây được làm thủ công từ gỗ sưa, nhưng vì nguy cơ, hiện nay loại gỗ này phải nhập từ Campuchia. Một số người đã ví tầm quan trọng của gỗ với quá trình sản xuất nước mắm, như thùng gỗ sồi để ủ rượu, giúp mang lại hương vị độc đáo.
Thùng nước mắm được làm từ 54 thanh gỗ, buộc lại bằng tay bằng sợi mây. Hai thợ nam lành nghề mất tới ba tuần để làm một chiếc thùng như vậy. Sau khi thùng được đổ đầy cá và muối, người thợ sẽ xới đều hỗn hợp rồi bắt đầu nén và ép nó xuống bằng cách dẫm thẳng lên. Suốt một năm, lượng chất lỏng chảy ra từ cá sẽ được đổ lại vào thùng mà không có sự khuấy trộn nào. Điều này là điểm khác biệt trong công đoạn sản xuất nước mắm ở Phú Quốc so với các tỉnh khác của Việt Nam.
Nước Mắm Truyền Thống
Hiện nay có hơn 70 nhà sản xuất nước mắm khác nhau trên đảo Phú Quốc. Đa phần sản phẩm của họ có hàm lượng nitơ cao hơn thị trường, do đó hương vị sẽ đậm đà hơn. Nếu bạn đang tìm kiếm một loại nước mắm đắt tiền và được đánh giá cao nhất, hãy tìm đến loại “nước mắm nhĩ” – loại nước mắm được rút ra trực tiếp từ lần ép đầu tiên của một thùng duy nhất, không pha loãng hay pha trộn. Nó được gọi là “nước mắm siêu nguyên chất” và được coi là loại nước mắm trứ danh.
Nước mắm không chỉ là một hương vị, mà còn mang ý nghĩa quan trọng trong ẩm thực Việt Nam. Đầu bếp người Tây Ban Nha Bruno Anon đã ca ngợi nước mắm là quốc hồn, quốc túy của người Việt Nam. Trên bàn ăn Việt, một chiếc bát nhỏ chứa nước mắm luôn là yếu tố gắn kết tất cả. Obama cũng đã thốt lên rằng nước mắm là “sát thủ” của món bún chả Việt Nam.
Nước mắm không chỉ đơn thuần là một gia vị, mà còn là một cảm nhận tinh tế về văn hóa ẩm thực của Việt Nam. Một số nhà hàng nổi tiếng thậm chí sử dụng nước mắm để tạo hiệu ứng đặc biệt cho các món ngọt. Với vị ngọt, vị mặn và nhiều lớp hương vị khác nhau, nước mắm đã trở thành một thứ hương vị độc đáo không thể thiếu trong ẩm thực Việt Nam.
Nguồn: Tin Nóng Trong Ngày