Chính phủ vừa đưa ra đề xuất sáp nhập các đơn vị hành chính cấp huyện và cấp xã trong giai đoạn 2023-2030. Đây là dự thảo Nghị quyết được Bộ trưởng Nội vụ, Phạm Thị Thanh Trà, đại diện cho Chính phủ, ký kết và trình lên Ủy ban Thường vụ Quốc hội.
Sáp nhập huyện, xã dựa trên ngân sách địa phương, Trung ương chỉ hỗ trợ một lần
Dự thảo đã điều chỉnh một số quy định về tổ chức bộ máy, số lượng lãnh đạo, cán bộ, công chức, viên chức và chế độ, chính sách đối với người dôi dư sau quá trình sáp nhập.
Theo đó, dự thảo nghị quyết quy định, từ thời điểm UBND cấp tỉnh trình Chính phủ Đề án sáp nhập huyện, xã của địa phương, sẽ tạm dừng bầu, bổ nhiệm các chức danh lãnh đạo, quản lý và tuyển dụng, tiếp nhận cán bộ, công chức, viên chức tại các cơ quan, tổ chức nơi sắp xếp. Điều này nhằm đảm bảo địa phương có đủ thời gian để rà soát, sắp xếp và bố trí đội ngũ cán bộ phù hợp.
Dự thảo Nghị quyết quy định rằng, chậm nhất sau 30 ngày kể từ ngày Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội có hiệu lực thi hành, các cơ quan, tổ chức ở đơn vị hành chính mới phải hoàn thành việc sắp xếp và kiện toàn tổ chức bộ máy.
Đối với chế độ, chính sách áp dụng sau khi sáp nhập các huyện, xã, dự thảo nghị quyết quy định rằng người dân sẽ tiếp tục được hưởng chế độ, chính sách như trước thời điểm sáp nhập.
Cán bộ, công chức, viên chức và người lao động sẽ được áp dụng chế độ, chính sách với mức cao nhất của một trong các đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã trước khi thực hiện sáp nhập.
Về kinh phí thực hiện quyết định sáp nhập huyện, xã giai đoạn tới, dự thảo nghị quyết quy định sẽ bảo đảm kinh phí từ ngân sách địa phương. Đồng thời, ngân sách Trung ương sẽ hỗ trợ một lần với mức 20 tỷ đồng cho mỗi huyện được giảm và 500 triệu đồng cho mỗi xã, khi được Ủy ban Thường vụ Quốc hội quyết định thực hiện sáp nhập giai đoạn 2023-2030.
Dự liệu từ 63 địa phương cho thấy, trong giai đoạn 2023-2025 sẽ tiến hành sáp xếp đối với khoảng 33 đơn vị hành chính cấp huyện và hơn 1.300 đơn vị hành chính cấp xã thuộc diện bắt buộc sáp nhập, chưa kể số đơn vị hành chính thuộc diện khuyến khích sắp xếp do địa phương có nhu cầu.
Với mức hỗ trợ 20 tỷ đồng cho mỗi huyện và 500 triệu đồng cho mỗi xã, ngân sách Trung ương sẽ hỗ trợ một lần khoảng hơn 1.300 tỷ đồng.
Tiết kiệm hơn 2.000 tỷ đồng nhờ sáp nhập huyện, xã
Dự thảo Nghị quyết về việc sáp nhập đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã giai đoạn 2023-2030 lần này nhấn mạnh định hướng sáp nhập huyện, xã phải phù hợp với quy hoạch tỉnh, quy hoạch đô thị, quy hoạch nông thôn hoặc các quy hoạch khác có liên quan.
Mục tiêu được đề ra là đến năm 2025, sẽ hoàn thành sáp nhập huyện, xã đồng thời đạt cả hai tiêu chuẩn về diện tích tự nhiên và quy mô dân số dưới 70% quy định. Huyện cũng cần đạt tiêu chuẩn về diện tích tự nhiên dưới 20% và quy mô dân số dưới 200% quy định. Xã cũng cần đạt tiêu chuẩn về diện tích tự nhiên dưới 20% và quy mô dân số dưới 300% quy định.
Đến năm 2030, Chính phủ phấn đấu hoàn thành sáp nhập huyện, xã còn lại đồng thời đạt cả hai tiêu chuẩn về diện tích tự nhiên và quy mô dân số dưới 100% quy định. Huyện cần đạt tiêu chuẩn về diện tích tự nhiên dưới 30% và quy mô dân số dưới 200% quy định. Xã cũng cần đạt tiêu chuẩn về diện tích tự nhiên dưới 30% và quy mô dân số dưới 300% quy định.
Chính phủ đề nghị Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét và quyết định việc soạn thảo, trình dự thảo Nghị quyết này theo thủ tục rút gọn đồng thời với quá trình xem xét và thông qua dự thảo. Điều này nhằm giải quyết kịp thời các vấn đề cấp bách phát sinh trong thực tế.
Theo thống kê, trong giai đoạn 2019-2021, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã ban hành 48 Nghị quyết để sắp xếp 21 đơn vị hành chính cấp huyện và 1.056 đơn vị hành chính cấp xã tại 45 tỉnh thành. Nhờ đó, cả nước đã giảm 8 huyện và 561 xã.
Việc sáp nhập đã giúp giảm 3.437 cơ quan cấp xã và 429 cơ quan cấp huyện. Số lượng biên chế cũng đã giảm sau quyết định này. Cho đến cuối năm 2022, đã giảm 648/706 (91,8%) cán bộ, công chức cấp huyện và 7.741/9.705 (79,8%) cán bộ, công chức cấp xã. Nhờ đó, ngân sách Nhà nước đã giảm hơn 2.000 tỷ đồng.
Tuy nhiên, Chính phủ cũng thừa nhận là có một số khó khăn và vướng mắc trong quá trình sáp nhập huyện, xã. Một số đơn vị hành chính vẫn chưa đạt tiêu chuẩn theo quy định và mở rộng quy mô mà chưa đảm bảo chất lượng.
Việc sắp xếp và giải quyết chế độ, chính sách đối với cán bộ, công chức dôi dư cũng chưa được thực hiện kịp thời. Đến cuối năm 2022, vẫn cần tiếp tục giải quyết chế độ, chính sách đối với 58 cán bộ, công chức cấp huyện và gần 2.000 cán bộ, công chức cấp xã dôi dư.
Nguồn: Tin Nóng Trong Ngày