Lực lượng CSGT tăng cường xử lý vi phạm về nồng độ cồn
Thời gian gần đây, lực lượng CSGT trên toàn quốc đã tăng cường xử lý các vi phạm về trật tự an toàn giao thông, đặc biệt là vi phạm về nồng độ cồn. Trong quá trình tuần tra và xử lý, lực lượng chức năng thường gặp phải những tình huống như các đối tượng phản ứng, cản trở quá trình xử lý vi phạm… Ngoài ra, nhiều người dân cũng có những câu hỏi xoay quanh việc kiểm tra nồng độ cồn.
Chia sẻ từ Đại tá Nguyễn Quang Nhật
Đại tá Nguyễn Quang Nhật, Trưởng phòng Hướng dẫn tuyên truyền, điều tra giải quyết tai nạn giao thông, Cục Cảnh sát Giao thông (CSGT – Bộ Công an), đã chia sẻ với PV Dân trí về vấn đề này.
Quy trình kiểm tra nồng độ cồn
Người dân có quyền bị kiểm tra nồng độ cồn không?
“Hiện nay CSGT cả nước đang tăng cường việc kiểm tra và xử lý vi phạm về nồng độ cồn, tuy nhiên tại mỗi địa phương, mỗi địa bàn lại có một quy trình kiểm tra khác nhau. Vì vậy, lực lượng CSGT có một quy trình kiểm tra ‘chuẩn’ không?”, Đại tá Nguyễn Quang Nhật trả lời.
“Quy trình kiểm tra nồng độ cồn đã được quy định trong các văn bản quy phạm pháp luật. Tuy nhiên, cách thức tiến hành kiểm tra còn tùy thuộc vào đặc điểm tình hình và điều kiện tuần tra”, Đại tá Nhật giải thích.
Hiện nay, có hai dạng kiểm tra, xử lý vi phạm về nồng độ cồn, đó là kiểm soát, kiểm tra tại một điểm và tuần tra, kiểm soát lưu động. Tuy nhiên, việc này còn phụ thuộc vào việc lựa chọn tuyến đường và sự bố trí của lực lượng CSGT. Ở dạng kiểm tra, kiểm soát tại một điểm, CSGT sẽ tiến hành kiểm tra định tính trước. Nếu phát hiện người tham gia giao thông có nồng độ cồn, tiếp tục kiểm tra định lượng.
Tức là, ở dạng kiểm soát tại một điểm, CSGT sẽ chọn đối tượng để kiểm tra và tạo dải phân cách để tạo luồng cưỡng bức. Sau đó, các phương tiện bị kiểm tra sẽ được đưa vào luồng này. Trên luồng cưỡng bức, CSGT sẽ sử dụng máy kiểm tra nồng độ cồn.
Theo đó, CSGT sẽ tiến hành đo định tính trước. Người được kiểm tra chỉ cần nói hoặc thổi nhẹ vào thiết bị đo. Khi đó, thiết bị sẽ báo hiệu có hoặc không có cồn.
Nếu không có cồn, người tham gia giao thông sẽ được mời đi tiếp. Còn nếu máy phát hiện có cồn, người này sẽ được tách ra riêng để kiểm tra định lượng. Lúc đó, tài xế sẽ được yêu cầu thổi vào ống thổi để kiểm tra lượng cồn trong khí thở. Dựa vào kết quả đo đạc, CSGT sẽ quyết định xử lý.
Biện pháp thứ hai là tuần tra lưu động. Khi trong quá trình tuần tra, kiểm soát giao thông, CSGT phát hiện có đối tượng nghi vấn sử dụng rượu bia hoặc trong quá trình điều tra giải quyết tai nạn giao thông, CSGT sẽ kiểm tra trực tiếp bằng cách đo định lượng để xác định lượng cồn của người vi phạm.
Ngoài ra, trong một số trường hợp, CSGT có thể yêu cầu lấy mẫu máu tài xế để kiểm tra. Ví dụ, khi người đó không thể thổi vào máy đo nồng độ cồn do sức khỏe yếu như bị thương, tai nạn… Cán bộ điều tra sẽ yêu cầu lấy mẫu máu để đo kết quả nồng độ cồn, ma túy trong máu của tài xế.
Quyền giám sát của người tham gia giao thông
Người tham gia giao thông có quyền giám sát việc kiểm tra nồng độ cồn của CSGT hay không?
“Trước hết, người dân có quyền giám sát lực lượng chức năng khi đang làm nhiệm vụ. Tuy nhiên, chúng ta phải hiểu sự khác nhau giữa giám sát và kiểm soát”, Đại tá Nguyễn Quang Nhật đưa ra lời giải thích.
“Giám sát có thể hiểu là quan sát, nắm bắt tất cả mọi thứ diễn ra và biểu hiện ra bên ngoài. Còn kiểm soát, kiểm tra thì chỉ lực lượng chức năng có thẩm quyền mới được tiến hành”, ông Nhật nói thêm.
Người dân có quyền giám sát trực tiếp việc kiểm tra nồng độ cồn của lực lượng chức năng theo quy định của pháp luật. Cụ thể, trong Thông tư của Bộ Công an quy định về quy chế dân chủ trong công tác bảo đảm trật tự an toàn giao thông, quy định về quyền, hình thức, nội dung giám sát của quần chúng nhân dân. Tuy nhiên, việc giám sát của người dân không được cản trở hoạt động của lực lượng thực thi công vụ.
Khi có nghi ngờ, người dân có thể gửi khiếu nại
Sau vụ việc 6 CSGT ở Hải Dương bị bắt do sai phạm khi kiểm tra nồng độ cồn, người dân thắc mắc liệu họ có quyền được kiểm tra máy đo trước khi bị CSGT thổi nồng độ cồn hay không?
“Thứ nhất, người dân có quyền giám sát, nhưng việc yêu cầu xem máy đo nồng độ cồn sẽ trở thành việc kiểm tra. Người dân có quyền khiếu nại nếu cảm thấy máy đo nồng độ cồn có vấn đề, không phải yêu cầu xem máy đo khi đang ở ngoài đường. Việc này sẽ cản trở lực lượng CSGT đang thực hiện nhiệm vụ và trở thành hành động cản trở”, Đại tá Nhật nêu rõ.
Người dân cũng cần phân biệt giữa hoạt động giám sát và kiểm tra, đây là hai hành động khác nhau.
Hoạt động giám sát được quy định trong Thông tư 67, quy định về quy chế dân chủ. Người dân có thể giám sát bằng mắt, giám sát qua các đại biểu quốc hội, giám sát bằng thiết bị ghi âm, ghi hình… Nhưng trong các quy định, người dân không được cản trở lực lượng thực thi nhiệm vụ.
Đơn cử, người dân có thắc mắc về máy đo nồng độ cồn hoặc tổ công tác đang làm nhiệm vụ, họ có thể ghi hình lại quá trình kiểm tra. Tuy nhiên, việc này phải tuân thủ trật tự an toàn giao thông và thực hiện ngoài khu vực làm việc của lực lượng CSGT.
Thứ hai, người dân có thể trực tiếp đến trụ sở CSGT tại địa phương, đơn vị liên quan để nắm bắt về thời gian, địa điểm và tổ công tác nào đã kiểm tra mình, máy kiểm tra nồng độ cồn nào đã được sử dụng để đo nồng độ cồn.
Tuy nhiên, cần nhớ rằng đã có một số cá nhân lợi dụng hoạt động giám sát rồi yêu cầu lực lượng chức năng “phải cho tôi xem cái này, phải cho tôi xem cái kia…” Điều này vô tình trở thành sự đòi hỏi, kiểm tra, tạo ra sự chống đối và gây rối mất trật tự công cộng.
Lực lượng chức năng thường xuyên kiểm tra các thiết bị đo nồng độ cồn của các đơn vị khác
“Lực lượng chức năng của Cục CSGT có thường xuyên kiểm tra các thiết bị đo nồng độ cồn của các đơn vị như đội CSGT, tổ công tác khác không?” Đại tá Nguyễn Quang Nhật trả lời: “Tất nhiên là có”.
Để đảm bảo thực hiện đúng quy định, quy trình tuần tra đúng theo quy định của pháp luật, lãnh đạo, chỉ huy CSGT các cấp, cảnh sát các tỉnh, thành phố, Cục CSGT… thường kiểm tra.
Vấn đề nghi ngờ về kết quả kiểm tra nồng độ cồn
“Một số người dân thắc mắc là họ không uống rượu bia hoặc có uống từ 1-2 hôm trước, nhưng khi bị CSGT kiểm tra thì vẫn dính lỗi nồng độ cồn. Vậy, Cục CSGT lý giải thế nào về băn khoăn này?”, Đại tá Nguyễn Quang Nhật giải thích.
“Lực lượng CSGT thực hiện theo quy định của pháp luật. Tất cả kết quả thể hiện trên máy đo nồng độ cồn đều được tôn trọng. Đó là quy định của pháp luật”, Đại tá Nhật khẳng định.
Do đó, nếu máy đo đã cho ra kết quả, CSGT sẽ xử lý theo quy định. Còn lại, việc người dân giải thích là quyền của họ. CSGT sẽ lắng nghe và tùy theo từng trường hợp, sử dụng các biện pháp nghiệp vụ để xác minh và làm rõ việc người điều khiển phương tiện có sử dụng rượu, bia hay không.
Người dân thường có thái độ né tránh khi bị kiểm tra để giảm nhẹ hành vi vi phạm. Đặc biệt, những người có nồng độ cồn dễ mất kiểm soát, từ đó có thể gây rối và chống chế lực lượng chức năng.
Khi CSGT tiến hành tuần tra và xử lý, việc kiểm tra nồng độ cồn trong khí thở của người điều khiển phương tiện giao thông cơ giới đường bộ là một phần quan trọng. CSGT sẽ áp dụng các ngưỡng nồng độ cồn vi phạm để xử lý.
Kết
Bài viết này đã giải đáp một số thắc mắc xoay quanh việc kiểm tra nồng độ cồn bởi lực lượng CSGT. Người dân có quyền giám sát quá trình kiểm tra, nhưng cần phân biệt giữa giám sát và kiểm soát. Việc yêu cầu xem máy đo nồng độ cồn sẽ trở thành việc kiểm tra và có thể cản trở công việc của lực lượng CSGT. Đối với các vấn đề nghi ngờ về kết quả kiểm tra, người dân có thể gửi khiếu nại theo quy định. Lực lượng CSGT thường xuyên kiểm tra các thiết bị đo nồng độ cồn.