Những nguy cơ và biến chứng nguy hiểm của nhiễm khuẩn đường tiết niệu
Theo Thạc sĩ, bác sĩ Phạm Thanh Trúc, chuyên gia Ngoại thận – Tiết niệu, nhiễm khuẩn đường tiết niệu là một căn bệnh phổ biến, chiếm khoảng 25% tổng số bệnh nhiễm khuẩn. Đặc biệt, nữ giới chiếm hơn 50-60% tỷ lệ mắc bệnh này.
Nhiễm khuẩn đường tiết niệu có thể gây ra những biến chứng nguy hiểm như sốc nhiễm khuẩn, áp xe quanh thận, nhiễm khuẩn huyết… Mặc dù căn bệnh này có thể được chữa khỏi hoàn toàn, nhưng vẫn có khả năng tái phát do các yếu tố như thói quen sinh hoạt, tuổi mãn kinh, hay một số bệnh lý khác.
Nguyên nhân và triệu chứng của nhiễm khuẩn đường tiết niệu
Theo bác sĩ Trúc, nhiễm khuẩn đường tiết niệu là tình trạng viêm nhiễm xảy ra ở bất kỳ bộ phận nào của hệ tiết niệu như thận, niệu quản, bàng quang và niệu đạo. Bệnh xảy ra khi vi khuẩn xâm nhập vào đường tiết niệu, sinh sôi và gây viêm.
Nhiễm khuẩn đường tiết niệu có thể gây ra cảm giác đau đớn, khó chịu và đi kèm với một số triệu chứng như:
- Tiểu buốt, tiểu đau, hoặc cảm giác bỏng rát dọc theo niệu đạo.
- Đau bụng dưới.
- Tiểu nhiều, tiểu có máu.
- Nước tiểu đục và có mùi khó chịu.
- Sốt nhẹ, ớn lạnh.
- Buồn nôn hoặc nôn kèm sốt cao (nếu nhiễm khuẩn xâm nhập vào thận).
Tuy nhiên, một số trường hợp nhiễm khuẩn đường tiết niệu không có triệu chứng rõ ràng.
Nguyên nhân và yếu tố nguy cơ
Hơn 75% trường hợp nhiễm khuẩn đường tiết niệu do vi khuẩn E. coli gây ra. Ngoài ra, còn có các loại vi khuẩn khác như liên cầu nhóm D, tụ cầu vàng, Mycoplasma… có thể xâm nhập vào các cơ quan trong hệ tiết niệu và gây nhiễm khuẩn.
Do cấu tạo của niệu đạo gần với âm đạo, vi khuẩn có thể dễ dàng tấn công niệu đạo và gây viêm. Nhiễm khuẩn đường tiết niệu thường phổ biến ở phụ nữ và có khả năng tái phát cao, do các yếu tố nguy cơ.
Thứ nhất là thói quen quan hệ tình dục. Việc quan hệ tình dục có thể đẩy vi khuẩn từ hậu môn hoặc âm đạo lên vùng niệu đạo. Đồng thời, có nhiều bạn tình hoặc bạn tình mới cũng có thể làm tăng nguy cơ mắc nhiễm khuẩn đường tiết niệu.
Thứ hai, ở giai đoạn mãn kinh, phụ nữ mất sự cân bằng hormone estrogen, gây thay đổi đường tiết niệu và tăng nguy cơ nhiễm khuẩn.
Cách phòng ngừa và điều trị
Để ngăn ngừa các biến chứng và tái phát nhiễm khuẩn đường tiết niệu, bác sĩ Phạm Thanh Trúc khuyên rằng khi có triệu chứng và được chẩn đoán mắc nhiễm khuẩn đường tiết niệu, người bệnh cần tiến hành điều trị và tuân thủ theo chỉ định của bác sĩ. Đừng tự ý ngừng thuốc hoặc tự mua thuốc điều trị, cũng như không sử dụng các loại thuốc đã dùng trước đó khi bệnh tái phát.
Cần duy trì vệ sinh sạch sẽ trước và sau khi quan hệ tình dục. Nữ giới nên vệ sinh từ trước ra sau sau khi đi tiểu hoặc đi cầu, để tránh vi khuẩn từ hậu môn xâm nhập vào niệu quản. Lựa chọn sản phẩm vệ sinh phụ nữ phù hợp và sử dụng hàng ngày để ngăn ngừa viêm nhiễm.
Ở chế độ sinh hoạt và dinh dưỡng, cần uống đủ nước (khoảng hơn 2 lít/ngày) và không nén tiểu để giảm nguy cơ sinh sôi vi khuẩn trong nước tiểu. Tránh các thực phẩm có thể kích ứng bàng quang như soda, rượu, cà phê, chanh, cam… và cần bổ sung rau và trái cây vào khẩu phần ăn.
Nếu nhiễm khuẩn đường tiết niệu tái phát nhiều lần, người bệnh nên sớm đến cơ sở y tế có chuyên khoa Tiết niệu, Thận học để được thăm khám và nhận phác đồ điều trị kịp thời. Trường hợp tái phát bệnh trên 2 lần trong vòng 6 tháng, bác sĩ có thể đề xuất sử dụng kháng sinh dự phòng liều thấp trong thời gian dài.