THANH MINH TRONG LÚC PHÒNG DỊCH.
Hôm qua có một Bạn ở Hà Nội liên hệ với PTPK hỏi về Lễ Tiết Thanh Minh như nào? trong lúc cả nước đang tập trung phòng dịch và nhất là mới đây theo chỉ đạo của Thủ Tướng thì tất cả mọi người hạn chế ra ngoài khi không cần thiết. Đây là một câu hỏi theo PTPK là một câu hỏi hay phù hợp với tình hình chung hiện nay, khiến nhiều người băn khoăn. Vì thế nên hôm nay PTPK chia sẻ đôi điều với Bà Con về vấn đề này với tinh thần hài hòa giữa các biện pháp chống dịch và vẫn đảm bảo giữ được nét đẹp truyền thống của dân tộc.
Thứ nhất trong Chúng Ta đã là người việt thì Ai Ai cũng biết về Lễ Tiết Thanh Minh rồi; Đây là một dịp đặc biệt đầu năm để Con Cháu, Người Sống hướng về Gia Tiên, những người đã khuất. Thông thường theo truyền thống vào dịp này mỗi gia đình lại chuẩn bị mọi thứ để ra thăm mộ (Tảo Mộ); Những ngôi mộ nào bị xuống cấp, sụt lún… Thì sẽ được tu bổ lại hoặc ít nhất sẽ được nhổ cỏ, phát quang và vệ sinh sạch sẽ, ngoài ra dịp này cũng là dịp mà Trẻ Em được đi theo Bố Mẹ, Ông Bà để biết được phần mộ của Dòng họ, Gia Đình mình. Tục Tảo Mộ trong Tiết Thanh Minh đã có từ lâu đời, bởi vậy nên nó trở thành một trong những ngày Quốc Lễ của dân tộc trong mỗi gia đình, nên còn được gọi là Tết Thanh Minh. Miền Bắc và Miền Nam thì ăn tết này trong dịp tiết Thanh Minh tức là vào trong khoảng từ (+-5/4) đến (+-)19/4 dương lịch tùy theo từng gia đình, riêng Miền Nam thường thì hay lấy vào ngày đầu tiên của tiết Thanh Minh là ngày chính; Còn các tỉnh Trung Bộ thì thường ăn tết này vào ngày mùng 3 tháng 3 âm lịch.
PTPK mở rộng nói thêm một chút nữa về vấn đề tu sửa Mộ Phần trong dịp này có ảnh hưởng gì đến vấn đề Tâm Linh hay không? Xin thưa với Bà Con là dịp này Bà Con có thể làm những việc tu sửa nhỏ thoải mái mà không lo bị ảnh hưởng gì đến các vấn đề Tâm Linh như Động Mộ. Chỉ riêng các trường hợp bị Trùng Tang thì khi đang trong thời gian xử lý Trùng thì không nên ra thăm viếng hay tu sửa mộ phần, mà phải đợi sau khi mãn tang. Việc này nó giống với việc ngày 23 tháng chạp trong năm là ngày duy nhất Chúng Ta được dịch chuyển bát hương (nhang) mà không sợ “phạm” gì cả.
Đến đây Chúng Ta đã hiểu rõ ý nghĩa của Tết Thanh Minh rồi, bây giờ quay trở lại chủ đề của bài viết này là Ăn Tết Thanh Minh này như nào khi Chúng Ta đang chung tay phòng dịch? Thực ra theo như PTPK thấy phần lớn những băn khoăn của mọi người là phần lễ chứ còn phần chính ý nghĩa của Tục Tảo Mộ thì hầu hết lại là phần nhẹ; Cái này thì cũng đúng thôi bởi thực ra bây giờ hầu hết tất cả các Phần Mộ đều được quy tập hay xây dựng sạch đẹp, khang trang… Nên nếu để lo lắng tu sửa nhỏ theo đúng tinh thần tục Tảo Mộ thì không còn là vấn đề nữa. Còn nếu phần mộ nào cần quy tập hay xuống cấp trầm trọng phải tu sửa lớn thì Chúng Ta phải xem xét kỹ lưỡng để chọn vào thời điểm thích hợp, tốt nhất, đẹp nhất để làm chứ không chỉ có dịp Thanh Minh. Như vậy thì chỉ còn phần lễ là chủ đạo, vào thời điểm này nếu không thực sự cần thiết Chúng Ta hoàn toàn có thể “cúng vọng” mà không cần phải ra thăm mộ. Về cúng vọng chúng ta là như sau :
– Trước hết Chúng Ta chuẩn bị đồ cúng Lễ, cái này tùy theo khả năng và tình hình của mỗi Gia Đình mà Bà Con chuẩn bị cho chu đáo nhất. Bà Con làm thành hai mâm lễ khác nhau, một là để ngoài sân, hai là trong nhà trên ban thờ. Nhưng lưu ý rằng không nhất thiết phải là mâm to, cỗ đầy và thật đầy đủ; Điều này có thể là tốt nhưng trong hoàn cảnh khác khi Chúng Ta không có dịch bệnh. Cái giá trị cốt lõi ở đây là Bà Con chuẩn bị đồ dâng cúng với tâm chí thành nhất; Chỉ cần bát cơm, chén canh…như Chúng Ta ăn uống hàng. Thêm cốc nước, nén hương… Chúng Ta dâng cúng sau đó hạ xuống “Thụ Lộc”, như vậy là đủ để tưởng nhớ đến những người đã khuất và được Gia Tiên chứng tâm.
1)- Văn Cúng Thanh Minh, Trước hết để Cúng Vọng Chúng Ta cần kêu khấn đến Quan Thần Linh để Gia Tiên được về, phần này Chúng ta cúng tại mâm cúng trước Sân (Hiên) nhà, mặt đứng quay về hướng khu nghĩa trang :
+ CÚNG QUAN THẦN LINH :
Kính lạy :
– Ngài Kim niên Đương cai Thái tuế Chí đức Tôn thần, Kim niên hành binh, Công tào phán quan.
– Ngài bản cảnh Thành hoàng Chư vị Đại vương.
– Ngài bản xứ thần linh Thổ địa tôn thần.
– Các ngài Ngũ phương, Ngũ thổ long mạch Tôn thần, Tiền Chu tước, Hậu Huyền vũ, Tả Thanh long, Hữu Bạch hổ cùng liệt vị Tôn Thần cai quản Nghĩa Trang (tên nghĩa trang) :………. tại : Việt Nam Quốc………..
Con là : ………………… và toàn thể gia quyến.
Ngụ tại : Việt Nam Quốc, ……………………………………………
Sắm sanh phẩm vật, hương hoa phù tửu lễ nghi, trình cáo Tôn thần, kính viếng vong linh là : ………………. hưởng dương (thọ) …………….. tuổi
Tạ thế ngày …..tháng ……..năm ………………………
Phần mộ ký táng tại : …………………………………………..
Nay nhân tiết Thanh Minh, lễ là Tảo Mộ con xin cúi lạy Thần linh cai quản, Thành hoàng bản thổ trông coi, đất lành chim đậu, đức dày thanh cao, giữ lành công lao, có kết có phát nhờ vào thần quan, tôn thần long mạch cao sang, nhị thập tứ hướng nhị thập tứ sơn quanh vùng. Theo như Tế Tục Tảo Mộ đến ngày, nhưng nay Dịch Tễ phải chịu kêu vọng. Cúi xin các Quan cho Chân Linh Gia Tộc dòng Họ : …………… và Chân Linh : ………….. được về tại gia.
Chọn địa an táng mộ phần, thỏa yên muôn thủa, hồng ân đời đời, gia ân mãi mãi không thôi, chúng con xin có vài lời cầu xin: Bái tạ thủ mộ thần quan, cho chân linh dưỡng cho hài cốt nguyên vẹn toàn, phù hộ con cháu trần gian, an khang mạnh khỏe ăn làm gặp may. Âm dương cách trở, bát nước nén hương, biểu tấm lòng thành, cúi xin chứng giám.
Phục duy cẩn cáo!
2)- Văn Cúng Thanh Minh Trong Nhà :
Duy!
– Con kính lạy Hoàng thiên Hậu Thổ chư vị Tôn thần.
– Con kính lạy ngài Bản cảnh Thành Hoàng, ngài Bản xứ Thổ địa, ngài Bản gia Táo quân, Long Mạch cùng chư vị Tôn thần.
– Con kính lạy Các cụ Tổ Khảo , Tổ Tỷ , Bá thúc huynh đệ , Cô di tỷ muội , đường thượng tiên linh các hương hồn nội tộc.
– (Con kính lạy Hiển Khảo nếu bố mất, Hiển Tỷ nếu mẹ đã mất).
Tín chủ con là:…………… và toàn thể gia quyến. Ngụ tại: Việt Nam quốc – tỉnh – …………….
Nay nhân Tết Thanh Minh. Con là : ………………………., cùng toàn thể gia quyến.
Ngụ tại : Việt Nam Quốc, ……………………………………………………….
Thành tâm sắm sanh phẩm vật, hương hoa phù tửu lễ nghi, trình cáo Chư vị Tôn Thần về việc lễ tạ mộ phần. Nguyên có vong linh thân nhân của gia đình chúng con là : ……………… hiện phần mộ an táng ở :………… Đội ơn Chư vị Tôn thần che chở, ban ân, vong linh được yên ổn vui tươi nơi chín suối. Cúi xin Chư vị Tôn Thần lai giáng án tiền, nhận hưởng lễ vật, chứng minh tâm đức và cho phép toàn thể Chân linh Gia Tiên được về tại gia.
Cúi mong Chân linh Gia Tiên / Tiền Tổ / Bà Cô Ông Mãnh dòng họ : …………
Cúi mong chân linh :…….. (liệt kê vai vế như : Tổ Khảo (Ông), Tổ Tỷ (Bà), Hiển Khảo (Bố), Hiển Tỷ (Mẹ) / tên / tuổi của người mất)
Chấp kỳ lễ bạc, lời kêu tiếng khấn, tùy phương ứng biến, về lại tại gia, thụ hưởng lễ vật độ trì toàn gia, từ trẻ tới già, luôn được vui tươi, mạnh khỏe.
Âm dương cách trở, bát nước nén hương, giãi tấm lòng thành, cúi xin chứng giám.
Phục Duy Cẩn cáo!
© 2020, Nóng Trong Ngày. ( Theo : www.tintamlinh.com )
