Cuộc tìm kiếm binh sĩ Ukraine mất tích trên chiến trường hỗn loạn

Họ đã kiệt sức và các sĩ quan cuối cùng đã ra lệnh quay trở lại căn cứ cùng với các binh sĩ Nga bị bắt giữ. Lúc 3 giờ sáng, 2 binh sĩ Ukraine và chỉ huy của họ lên đường, đi qua hàng cây đổ nát về phía điểm sơ tán. Đột nhiên, vài bóng người xuất hiện cách cột bên trái vài mét. Sau đó khu vực này nổ tung trong tiếng súng hỗn loạn.

Trong bóng tối, họ đã bỏ lỡ một ngã rẽ và đi thẳng tới chiến hào của quân đội Nga. Các binh sĩ phía Nga thiệt mạng trong hỗn loạn. Hai binh sĩ Ukraine tự kéo mình trở lại nơi an toàn. 

Không ai biết chuyện gì đã xảy ra với chỉ huy của họ, Finchuk. “Anh ấy vừa biến mất”, sĩ quan trong tiểu đoàn của Finchuk, người đi theo biển hiệu Yurist và theo dõi nguồn cấp dữ liệu trực tiếp về cuộc đọ súng từ một máy bay không người lái (UAV) có tầm nhìn ban đêm, cho biết.

Trên những cánh đồng bằng phẳng và đẫm máu của mặt trận Ukraine, quân đội cũng đang chiến đấu với sự hỗn loạn cũng như đối thủ. Nhiệm vụ của Finchuk và quân đội của anh là giúp ngăn chặn việc Nga nỗ lực giành quyền kiểm soát Kupyansk, nơi Kiev vừa nắm lại quyền kiểm soát từ tay Moscow vào mùa thu năm ngoái.

Khi cuộc chiến bước tới cuối năm thứ 2, “đường số 0” hầu như vẫn đứng yên trên bản đồ, một sọc đỏ mà lực lượng thiết giáp khó có thể di chuyển được. Nhưng khi đến gần, nó trở thành một vòng xoáy của những thân cây gãy vụn, những hố bom và những thi thể, nơi các chiến hào và những phần lãnh thổ nhỏ thường xuyên được đổi chủ và không bên nào chắc chắn chính xác đối thủ đang ở đâu.

Bị điếc vì tiếng nổ, thường xuyên bị chấn động và đuối sức vì mệt mỏi, những binh sĩ giàu kinh nghiệm cũng có thể trở nên mất phương hướng. Họ quấn băng dính màu quanh mũ bảo hiểm để phân biệt “của chúng ta” với “của đối phương”.

Tuy nhiên, vì nhiều người Ukraine cùng nói tiếng Nga trong chiến hào nên đôi khi chỉ có một giọng nói mới có thể phân biệt được giọng nói của phe mình với giọng của phe địch. “Trên giấy tờ, mỗi nhóm đều có vị trí riêng của mình”, một binh sĩ tham gia chiến dịch Kupyansk cho biết. “Trên thực tế, đó là sự hỗn loạn”.

Finchuk đã đến chiến hào phía đông Kupyansk vào cuối ngày 16/10 cùng với hàng chục người khác. Nhiệm vụ của họ là giúp ngăn chặn nỗ lực giành quyền kiểm soát khu vực này của Nga. Là một cựu binh 42 tuổi, Finchuk tái nhập ngũ vào năm ngoái, để lại vợ và con ở Kiev cũng như công việc điều hành một công ty an ninh.

Anh gia nhập Artan, một đơn vị mới trong cơ quan tình báo quân sự Ukraine, nơi anh nhanh chóng được thăng cấp trung sĩ. Ngay cả khi bị chấn thương chồng chất, Finchuk vẫn vạm vỡ và khỏe mạnh. Sau khi anh bị bắn vào chân trong lúc tập luyện, các y tá liên tục yêu cầu anh ngừng chạy bộ quanh bệnh viện khi những vết khâu vẫn còn rỉ máu. Nhưng anh từ chối, mong muốn lấy lại sức lực và quay trở lại chiến đấu.

Một người lính 27 tuổi tên là Nevsky, từng phục vụ dưới quyền Finchuk, cho biết: “Anh ấy có thể ở lại trụ sở, nhưng anh luôn thích ở bên binh sĩ của mình hơn. Thật không may, những người như thế này thường chết trước”.

Kupyansk là hoạt động đầu tiên của Finchuk với tư cách là đại đội trưởng tạm quyền. Vào rạng sáng hôm 28/11, các cuộc pháo kích của Nga bắt đầu mạnh mẽ hơn. Các đợt tấn công của xe tăng và bộ binh tiếp tục cho đến khi trời tối. Vào ngày đầu tiên, Nga đã kiểm soát được một trong các chiến hào của Ukraine, biến phòng tuyến thành một nơi chắp vá giữa các vị trí của phe mình và phe địch.

Nevsky và một số người khác bị chèn ép trong chiến hào của họ, quân Nga chiếm giữ các vị trí ở hai bên. Các chỉ huy Artan đã thành lập một đội cứu hộ nhỏ. Finchuk đi đầu đoàn về phía điểm sơ tán, Nevsky ở gần phía sau. Khi họ đi ngang qua một chiếc xe tăng đã cháy rụi trong hàng cây, Nevsky nghĩ, “Đây không phải là ngã rẽ sao?”. Lúc đó, video từ UAV của Ukraine cho thấy xe bọc thép của Nga đang tiến về phía các vị trí của Ukraine trong hàng cây, tại khu vực Finchuk bị mất tích.

Hai bên xảy ra tranh cãi. Sau đó vụ nổ súng bắt đầu. Trong vài phút tiếp theo, Nevsky nói, thật khó để biết chuyện gì đang xảy ra. Anh nhìn thấy Finchuk quỳ một gối, bắn súng trường và nghe thấy anh hét lên yêu cầu rút lui.

Một khẩu súng máy của Nga bắn vào các binh sĩ đang nằm trên mặt đất. Lúc đầu, Nevsky bắn trả, nhưng khi lựu đạn rơi xuống xung quanh, anh rút lui về chiến hào nơi đã xuất phát. Binh sĩ Ukraine còn lại cũng đã quay trở lại. Finchuk không trả lời bộ đàm của mình. Anh ấy đã mất tích. Cuộc tìm kiếm bắt đầu trước khi mặt trời mọc vào ngày 30/11.

Không ai có thể sống sót sau ngọn lửa dữ dội đó

UAV lùng sục hàng cây và cánh đồng xung quanh, bay thấp đến mức 2 chiếc trong số đó bị bắn hạ. Không có dấu hiệu nào của Finchuk.

“Chỉ dọc theo hàng cây đó thôi, có rất nhiều người thiệt mạng nằm đó”, Yurist nói. Yurist là người rất thân thiết với Finchuk. Họ đã cùng nhau bắt đầu công việc ở Artan với tư cách binh nhì vào mùa hè năm 2022, sát cánh chiến đấu trong trận chiến đẫm máu giành Bakhmut và cùng nhau luyện tập trong những ngày nghỉ ở Kiev. “Không ai có thể sống sót sau ngọn lửa dữ dội đó”, Yurist nghĩ. “Mọi dấu hiệu đều cho thấy Finchuk đã chết”.

Đêm hôm đó, khi vẫn chưa thấy bóng dáng Finchuk, Yurist đã tìm đến một chỉ huy người Nga ở bên kia chiến tuyến, đề nghị đổi 3 binh sĩ Nga bị bắt cùng 10 binh sĩ thiệt mạng khác để đổi lấy thi thể của Finchuk và 2 người khác. Anh gửi một bức ảnh của Finchuk để đảm bảo rằng họ nhận ra người cần trao đổi, đồng thời đề xuất thời gian và địa điểm gặp nhau để trao đổi.

Liia Kraft, vợ của Finchuk, đã không nhận được tin tức gì từ kể từ tối 27/11, trước khi anh tiến vào chiến hào. Trong 2 ngày đầu tiên, cô đã nhắn tin cho bạn bè của Finchuk ở Artan, họ đã nói với cô rằng anh ấy ổn. Vào ngày 30/11, họ hầu như không trả lời cô và không nói gì về Finchuk. Vào sáng 1/12, cô cố giữ bình tĩnh khi hai người bạn thân nhất của Finchuk trong quân đội bấm chuông cửa nhà.

Họ nói với cô rằng Finchuk đã mất tích và được cho là đã chết. Nhưng người vợ vẫn luôn hy vọng phép màu sẽ xảy ra.

Phép màu đã xảy ra

Trên thực tế Finchuk đã xảy ra cuộc đọ súng với binh sĩ Nga. Phía Moscow đã ném lựu đạn và dùng súng phóng lựu bắn về phía binh sĩ này và các đồng đội khiến những tù binh đứng ở giữa thiệt mạng.

Khi Finchuk lùi khoảng 50m, một tiếng nổ lớn dội lên và anh bất tỉnh ngay sau đó. Anh tỉnh vào sáng hôm sau vào nhận ra rằng lý do không có binh sĩ Nga nào tiếp cận anh là bởi anh đang nằm trên một bãi mìn. Phía Nga đã dùng máy bay không người lái để thả đạn xuống khu vực mà binh sĩ Ukraine này có thể đang ẩn nấp. Họ không phát hiện ra Finchuk do cỏ mọc um tùm, nhưng họ biết binh sĩ này không đi đâu xa.

Lúc này anh không mặc áo giáp chống đạn và nghĩ mình có 2 lựa chọn: hoặc đầu hàng, hoặc tìm cách thoát khỏi nơi này. Cuối cùng Khokhol quyết định bò đi để thoát khỏi bãi mìn.

Nhằm tránh mìn, anh bò rất chậm, và chỉ đặt chân xuống những nơi có cỏ mọc. Nhận thấy máy bay không người lái của Nga bám theo, anh nấp vào một bụi rậm và khiến phía Nga hoàn toàn mất dấu. Và anh cứ đi như vậy suốt 3 ngày, 2 đêm và đã an toàn vượt qua bãi mìn.

“Nói chung, có nhiều cách khác nhau để bạn có thể bò, nhưng trong trường hợp của tôi, tôi phải bò càng gần mặt đất càng tốt và làm mọi thứ rất chậm rãi và kín đáo. Cứ 10m lại nghỉ để lấy lại hơi thở và phục hồi nhiệt độ cơ thể. Khi bạn cảm thấy lạnh, đó là tín hiệu để bò tiếp”, anh kể lại.

Tin tức về sự trở lại của Finchuk truyền đến Artan. Nevsky đang ngồi ở căn cứ thì bức ảnh của Finchuk với phó chỉ huy của Artan bất ngờ xuất hiện trong cuộc trò chuyện nhóm của đơn vị.

Nevsky nhảy ra khỏi giường và chạy ra ngoài hành lang, hét lên sung sướng. Anh cho biết, rất nhiều bạn bè của mình đã thiệt mạng kể từ khi chiến tranh bắt đầu nên ông đã tự mình kiềm chế cảm xúc để có thể chịu đựng được những mất mát. Kraft đang ở nhà thì cô nhận được ảnh chụp màn hình cuộc trò chuyện nhóm.

Một lúc sau, chuông cửa lại vang lên: Đó là một trong những người đàn ông đã xuất hiện ngày hôm trước. Anh đẩy chiếc điện thoại của mình về phía Kraft để cô có thể trò chuyện được với chồng. “Anh còn sống chứ?”, cô ấy nói. Finchuk nói chậm rãi và lắp bắp: “Em yêu, anh xin lỗi vì đã bò đến chỗ em quá lâu”.