Sáp nhập thôn và tổ dân phố
Bộ Nội vụ mới đây đã công bố dự thảo Thông tư hướng dẫn về tổ chức và hoạt động của thôn và tổ dân phố nhằm thu thập ý kiến đóng góp rộng rãi từ cộng đồng dân cư.
Phạm Thị Thanh Trà – Bộ trưởng Bộ Nội vụ (Ảnh: Mạnh Quân)
Không tách rời thôn và tổ dân phố đang hoạt động ổn định
Theo dự thảo quy định, các đơn vị tổ dân phố như thôn, làng, ấp, bản, buôn, bon, phum, sóc sẽ được tổ chức ở xã. Trong khi đó, tổ dân phố như khu phố, khối phố, khóm, tiểu khu sẽ được tổ chức ở phường và thị trấn.
Bộ Nội vụ khẳng định rằng thôn và tổ dân phố không phải là một cấp hành chính, mà là các tổ chức tự quản của cộng đồng dân cư có chung địa bàn cư trú trong một khu vực của một xã, phường, thị trấn.
Mỗi thôn sẽ có một Trưởng thôn và mỗi tổ dân phố sẽ có một Tổ trưởng tổ dân phố. Trường hợp cần thiết, sẽ có bổ nhiệm Phó Trưởng thôn hoặc Phó Tổ trưởng tổ dân phố.
Dựa vào quy mô dân số và đặc điểm của từng địa phương, UBND cấp tỉnh sẽ quy định số lượng cụ thể Phó Trưởng thôn hoặc Phó Tổ trưởng tổ dân phố sao cho phù hợp, nhưng không vượt quá 2 người.
Phó Trưởng thôn và Phó Tổ trưởng tổ dân phố sẽ được lựa chọn bởi Trưởng thôn hoặc Tổ trưởng tổ dân phố sau khi thu xếp xin ý kiến từ Chi bộ và đạt được thống nhất với Trưởng Ban công tác Mặt trận thôn hoặc tổ dân phố.
“Dự thảo đề cập đến việc không tách rời các thôn và tổ dân phố đang hoạt động ổn định,” dự thảo cho biết.
Chủ tịch UBND cấp xã (hoặc Chủ tịch UBND cấp huyện trong trường hợp không có đơn vị hành chính cấp xã) sẽ quyết định công nhận Phó Trưởng thôn và Phó Tổ trưởng tổ dân phố.
Một tổ dân phố ở phường Khương Mai, quận Thanh Xuân, Hà Nội (Ảnh: UBND phường Khương Mai)
Điều kiện để thành lập mới hoặc sáp nhập thôn và tổ dân phố
Trong trường hợp cần thành lập thôn mới hoặc tổ dân phố mới, sẽ phải đáp ứng các tiêu chí về quy mô số hộ gia đình và cơ sở hạ tầng kinh tế – xã hội thiết yếu, để bảo đảm cuộc sống ổn định của người dân.
Cụ thể, quy mô số hộ gia đình để thành lập thôn ở xã sẽ như sau: Các tỉnh trung du và miền núi phía Bắc phải có từ 200 hộ gia đình trở lên; các tỉnh đồng bằng sông Hồng có từ 400 hộ gia đình trở lên; các tỉnh miền Trung có từ 350 hộ gia đình trở lên; các tỉnh miền Nam có từ 450 hộ gia đình trở lên; các tỉnh Tây Nguyên có từ 250 hộ gia đình trở lên; đối với xã biên giới, xã đảo hoặc thôn ở huyện đảo không tổ chức đơn vị hành chính cấp xã, phải có từ 150 hộ gia đình trở lên.
Với tổ dân phố ở phường và thị trấn: Các tỉnh trung du và miền núi phía Bắc phải có từ 300 hộ gia đình trở lên; các tỉnh đồng bằng sông Hồng có từ 450 hộ gia đình trở lên; các tỉnh miền Trung có từ 400 hộ gia đình trở lên; các tỉnh miền Nam có từ 500 hộ gia đình trở lên; các tỉnh Tây Nguyên có từ 350 hộ gia đình trở lên.
Tổ dân phố ở phường, thị trấn biên giới, phường, thị trấn hải đảo; tổ dân phố ở huyện đảo không tổ chức đơn vị hành chính cấp xã phải có từ 150 hộ gia đình trở lên. Riêng Hà Nội và TPHCM, số hộ gia đình phải từ 600 hộ trở lên thì mới được xem xét để thành lập tổ dân phố mới.
Đáng chú ý, Bộ Nội vụ đề xuất rằng các thôn và tổ dân phố có quy mô số hộ gia đình dưới 70% so với quy mô số hộ gia đình nêu trên sẽ phải sáp nhập với các thôn và tổ dân phố lân cận.
Trong quá trình thực hiện sáp nhập thôn và tổ dân phố, cần xem xét các yếu tố về truyền thống lịch sử, văn hóa, dân tộc, tôn giáo, tín ngưỡng, phong tục, tập quán riêng biệt và vị trí địa lý, địa hình.
Đề án sáp nhập thôn và tổ dân phố phải được đạt trên 50% số cử tri hoặc cử tri đại diện cho hộ gia đình của từng thôn và tổ dân phố sáp nhập đồng ý.
Cần lưu ý rằng tên của thôn và tổ dân phố được thành lập mới hoặc sáp nhập không được trùng với tên của thôn và tổ dân phố đã có trong cùng một đơn vị hành chính cấp xã.
Việc đặt tên mới hoặc đổi tên thôn và tổ dân phố sẽ được thực hiện dựa trên nguyện vọng của cư dân hiện đang sinh sống tại thôn và tổ dân phố.
Các trường hợp đặc biệt
Bộ Nội vụ cũng quy định một số trường hợp đặc thù. Cụ thể, thôn và tổ dân phố nằm trong quy hoạch giải phóng mặt bằng, giãn dân; hình thành do di dân ở miền núi, vùng cao, vùng sâu, vùng xa hoặc do nằm ở nơi có địa hình phức tạp và bị chia cắt, nằm biệt lập trên các đảo, sẽ được quy định quy mô thôn và tổ dân phố bởi UBND cấp tỉnh.
Trường hợp thôn và tổ dân phố nằm ở khu vực biên giới, hải đảo, cách xa đất liền do di dân hoặc để bảo vệ đường biên giới, chủ quyền biển đảo, thì việc thành lập thôn và tổ dân phố sẽ không áp dụng quy định về quy mô số hộ gia đình nêu trên.
Thôn và tổ dân phố đã hình thành từ lâu do xâm canh, xâm cư và cần thiết phải chuyển giao quản lý giữa các đơn vị hành chính cấp xã để thuận tiện trong hoạt động và sinh hoạt của cộng đồng dân cư mà không làm thay đổi đường địa giới hành chính cấp xã sẽ tiến hành giải thể và thành lập mới thôn và tổ dân phố theo quy định.
Trong trường hợp không đáp ứng quy mô về số hộ gia đình, thì sẽ thực hiện ghép cụm dân cư theo quy định.
Liên kết “Tin Nóng Trong Ngày”: Tin Nóng Trong Ngày