Số vụ nhận hối lộ được phát hiện tăng hơn 300%, vì sao?

Sáng 6/9, tại phiên họp toàn thể lần thứ 10 của Ủy ban Tư pháp thẩm tra báo cáo công tác phòng chống tội phạm và vi phạm pháp luật năm 2023, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Mai Thị Phương Hoa đã trình bày báo cáo của nhóm nghiên cứu về nội dung này.

Vì sao phát hiện nhiều vụ hối lộ?

Bà Hoa thông tin số tội phạm tham nhũng, chức vụ phát hiện tăng 71,46%, số đối tượng tăng 116,17%. Đặc biệt, số vụ nhận hối lộ phát hiện tăng 312,5%.

“Điều này cho thấy công cuộc chống tham nhũng ngày càng quyết liệt, thể hiện quyết tâm cao của Đảng và Nhà nước là không có vùng cấm, không có ngoại lệ, nên việc phát hiện và xử lý ngày càng nhiều”, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp lý giải.

Nhóm nghiên cứu của Ủy ban Tư pháp cũng cho rằng để xảy ra nhiều vụ tham nhũng cho thấy tác quản lý Nhà nước ở một số lĩnh vực vẫn còn hạn chế.

Sai phạm trong các vụ án hầu hết đều liên quan đến người có thẩm quyền trong cơ quan quản lý Nhà nước đã lợi dụng triệt để lỗ hổng của pháp luật để thực hiện hành vi vi phạm, trục lợi.

Do đó theo bà Hoa, cần nâng cao hơn nữa việc kiểm soát quyền lực của người đứng đầu, người có thẩm quyền, kiểm soát hoạt động của các cơ quan quản lý Nhà nước đảm bảo khách quan, minh bạch và đúng pháp luật.

Đi vào từng lĩnh vực cụ thể, báo cáo của nhóm nghiên cứu chỉ ra công tác quản lý Nhà nước đối với lĩnh vực đăng kiểm xe cơ giới, đào tạo và sát hạch lái xe, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, cấp phiếu lý lịch tư pháp còn nhiều sơ hở để các đối tượng lợi dụng trục lợi, nhận hối lộ.

Điển hình là vụ án “Đưa hối lộ, nhận hối lộ” xảy ra tại Cục Đăng kiểm – Bộ GTVT và các Trung tâm Đăng kiểm xe cơ giới tại các tỉnh, TP trên cả nước. Đến tháng 5, các cơ quan đã khởi tố 68 vụ án, khám xét 103 trung tâm đăng kiểm, 4 chi cục đăng kiểm; khởi tố 600 lãnh đạo, đăng kiểm viên với nhiều tội danh khác nhau.

Bên cạnh đó, nhóm nghiên cứu của Ủy ban Tư pháp cho biết dư luận và cử tri vẫn băn khoăn việc bắt tay giữa một số ngân hàng và các công ty bảo hiểm để mời gọi khách hàng chuyển từ tiền gửi tiết kiệm sang mua bảo hiểm nhân thọ, bảo hiểm đầu tư.

Việc này dẫn đến hàng nghìn đơn tố cáo, khiếu nại của người dân, làm ảnh hưởng đến lòng tin của người dân với hệ thống ngân hàng và bảo hiểm.

Tội phạm tham nhũng, kinh tế diễn biến phức tạp

Theo báo cáo của Chính phủ, trong kỳ báo cáo (từ 1/10/2022 đến ngày 31/7/2023), các cơ quan đã phát hiện 4.946 vụ phạm tội về trật tự quản lý kinh tế, 679 vụ phạm tội về tham nhũng và chức vụ.

Cũng theo Chính phủ, tiến độ điều tra, xử lý các vụ án kinh tế, tham nhũng lớn thuộc diện Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực được đẩy nhanh.

Điển hình là các vụ án liên quan Trịnh Văn Quyết – Chủ tịch Tập đoàn FLC; vụ án Đỗ Anh Dũng – Chủ tịch Hội đồng Quản trị Tập đoàn Tân Hoàng Minh; vụ án Công ty Việt Á; vụ án xảy ra tại Tập đoàn Vạn Thịnh Phát; vụ án “vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng” xảy ra tại Bệnh viện đa khoa Đồng Nai và Công ty AIC.

“Tình hình tội phạm tham nhũng, kinh tế, buôn lậu còn diễn biến phức tạp”, theo nhận định của Chính phủ.

Báo cáo của Chính phủ nêu rõ việc nổi lên nhiều vi phạm liên quan hoạt động kiểm định an toàn phương tiện giao thông, đào tạo, sát hạch lái xe, khai thác tài nguyên, khoáng sản; vi phạm quy định về quản lý tài sản công, đấu thầu, đấu giá với thủ đoạn thông đồng, móc ngoặc giữa chủ đầu tư, nhà thầu với đơn vị thẩm định nhằm tham nhũng, trục lợi, chiếm đoạt tài sản Nhà nước.

Bên cạnh đó còn nổi lên nhiều vi phạm trong lĩnh vực tài chính, ngân hàng, chứng khoán, trái phiếu doanh nghiệp, có sự cấu kết giữa doanh nghiệp và cán bộ ngân hàng…

Trong khi đó, tội phạm trong lĩnh vực quản lý, sử dụng đất đai tiếp tục diễn ra ở nhiều địa phương, chủ yếu là các sai phạm trong công tác thu hồi đất, đền bù, hỗ trợ giải phóng mặt bằng và quản lý, sử dụng đất đai với mục đích trục lợi…